“…ความผิดแผกแตกต่างกันในสมัยและกาลเวลา ทำให้คนเรามีความคิดผิดแผกแตกต่างกันด้วย ผมไม่ได้เป็นผู้รุกรานท่านที่อยู่ในปราสาทงาช้างที่สูงส่ง แต่เมื่อท่านที่อยู่บนปราสาทนั้นถ่มน้ำลายลงมายังพื้นดิน ผมก็จำต้องเช็ดน้ำลายนั้นเสีย เพราะมันเป็นสิ่งปฏิกูลสำหรับท่านที่อยู่ในปราสาทนั้นไม่จำเป็นต้องแตะต้อง เพราะอย่างไรก็จะต้องเสื่อมสลายไปตามเวลา ท่านไม่อาจยับยั้งความเปลี่ยนแปลงแห่งการเวลาได้ดอก…”
“…ท่านเข้าใจผิดคิดว่าผมจะลอกคราบตัวเองเป็นผู้ดี เพราะนั่นเป็นการถอยหลังกลับ เวลาได้ล่วงไปมากแล้ว ระหว่างโลกของท่านกับโลกของผมมันก็ห่างกันมากมายออกไปทุกที ผมเป็นปีศาจที่กาลเวลาได้สร้างขึ้นมาหลอกหลอนคนที่อยู่ในโลกเก่า ความคิดเก่า ทำให้เกิดความละเมอหวาดกลัว และไม่มีอะไรหยุดยั้งความรุดหน้าของกาลเวลาที่จะสร้างปีศาจเหล่านีให้มากขึ้นทุกที…”
– สาย สีมา –
“ปีศาจ” คือ “นิยาย” ลำดับแรกๆ ของ “เสนีย์ เสาวพงศ์” ในยุคสมัยที่เป็นคนหนุ่มไฟแรง
ปรากฏโฉมครั้งแรกราวยุคทศวรรษ 2490 (ลงเป็นตอนๆ ในนิตยสารสยามสมัย 2496-2497: รวมเล่มครั้งแรก เกวียนทอง 2500) แต่ก็ต้องหายไปจากหน้า ประวัติศาสตร์ในปี 2501 หลังจากที่จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ รัฐประหารยึดอำนาจ
ปีศาจ กลายเป็น “หนังสือต้องห้าม”
บรรยากาศบ้านเมืองเข้าสู่ยุคสายลมแสงแดด ชื่อของเสนีย์ หรือแม้แต่ ปรีดี พนมยงค์ และคณะราษฎรผู้นำความเปลี่ยนแปลงมาสู่สังคมไทย ถูกลบออกไปจากหน้าประวัติศาสตร์
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ อดีตอธิการบดี มธ. ยังออกตัวว่าสมัยเป็นนักศึกษานั้นตัวเองก็ไม่ได้รู้จัก และเชื่อด้วยว่าคนรุ่นเดียวกับเขาอย่าง ชวน หลีกภัย อดีตนายกรัฐมนตรี, เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ นักเขียน ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์ ฯลฯ ก็ไม่น่าจะรู้จักชื่อ “เสนีย์” ด้วยเช่นกัน
กระทั่งหลังทศวรรษ 2510 ที่บ้านเมืองเข้าสู่ยุคแสวงหา ความคิดของคณะราษฎร ตลอดจนงานเขียนของเสนีย์ได้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง
เฉพาะในส่วนของนิยายเรื่องปีศาจ พบหลักฐานการพิมพ์ซ้ำมากมาย
แต่ที่เห็นบนปกเล่มนี้คือ “พิมพ์ครั้งที่ 3”
เพราะนับเฉพาะ “สำนักพิมพ์มติชน”
หากลองไล่ดูการพิมพ์ครั้งก่อนๆ ซึ่งถ้าใครมี “ปกเก่า” (โดยเฉพาะ 1-6) เชื่อว่าเป็นของที่มีคุณค่ามาก
1.เกวียนทอง 2500
2.มิตรนรา 2514
3.แนวร่วมนักศึกษาภาคเหนือ 2517
4.แนวร่วมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกับกลุ่มนิติศาสตร์ จุฬาฯ 2518
5.ชมรมหนังสือบัวแดง 2518
6.สภานักศึกษาวิทยาลัยครูธนบุรี 2519
7.หยาดฝน 2521
8-12.ดอกหญ้า 2524, 2525, 2526, 2528, 2529
13-17.อ่านไทย 2531, 2533, 2534, 2537, 2543
18.คณะกรรมการจัดสร้างกำแพงประวัติศาสตร์ฯ 2541
19-21.มติชน 2544, 2548, 2558
นี่คือความอยู่ “เหนือกาลเวลา” ของ “ปีศาจ”
กลับมาอีกครั้งในยุค “คืนความสุข” ที่อาจทำใครบางคน “สยอง”
The post ลำดับ”ปีศาจ” นิยายทรงพลังที่ไม่เคยตาย appeared first on มติชนออนไลน์.